“BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG” HỒI CHUÔNG CẢNH TĨNH CHO TOÀN NGÀNH GIÁO DỤC HIỆN NAY

Tác giả: Trần Quốc Phong

Hiện nay chúng ta đang sống trong những năm đầu của thế kĩ XXI, thế kĩ của sự hội nhập và phát triển của đất nước, đất nước đang trong giai đoạn đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa để tiến lên nước có nền công nghiệp mới phát triển vào những năm 20 của thế kĩ này. Sau khi tiến hành hiện đại hóa đất nước từ năm 1986 đến nay, nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng về tất cả các lĩnh vực từ kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, thể dục thể thao, an ninh và quốc phòng…v.v, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, bộ mặt xã hội ngày càng khang trang hơn. Nhưng bên cạnh đó chúng ta phải đối mặt với rất nhiều thách thức từ bên trong cho đến bên ngoài, từ kinh tế - xã hội cho đến tất cả các lĩnh vực khác, trong đó có ngành giáo dục. Đối với ngành dục nước ta hiện nay khó khăn, thách thức lớn nhất mà chúng ta đang đối mặt không phải vấn đề tụt hậu so với các nước, càng không phải các vấn đề khác mà đó chính là công tác giáo dục nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ mới. Làm thế nào để giáo dục nhân cách người Việt Nam ngày càng hoàn thiện đáp ứng nhu cầu sống và phát triển hiện nay? Đây là câu hỏi không hề đơn giản, chính cái không đơn giản như thế nên các nhà quản lý giáo dục, các nhà giáo, các nhà nghiên cứu giáo dục, các nhà tâm lý học…v.v luôn luôn nghiên cứu, tìm tòi để tìm ra những phương pháp giáo dục tốt nhất đưa vào giảng dạy trong nhà trường và xã hội. Đội ngũ các nhà giáo dục nước ta mặc dù có nhiều nổ lực, cố gắng góp phần giáo dục nhân cách người Việt Nam ngày càng hoàn thiện hơn nhưng cũng còn nhiều khó khăn, thách thức đang đối mặt đó chính là bạo lực trong xã hội và trong học đường.

Sau nhiều năm công tác trong ngành giáo dục, bản thân đã chứng kiến không biết bao nhiêu nạn bạo lực xảy ra trong xã hội và trong học đường, đây có lẽ là điều bất hợp lý khi mà kinh tế - xã hội phát triển, trình độ văn hóa người dân ngày được nâng cao lẽ ra con người phải đối xử với con người tử tế hơn, đàng hoàng hơn, thân thiện hơn nhưng hiện nay có nhiều trường hợp ngược lại là dùng vũ lực để đối xử với nhau, dùng những lời lẽ thô tục để lăng mạ nhau, dùng vật chất để lợi dụng nhau thậm chí dùng cả tính mạng của mình để giải quyết nhau, đây là điều không thế chấp nhận được. Nguyên nhân do đâu? Theo nhiều quan điểm khác nhau nên nguyên nhân nảy sinh những vấn trên cũng đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có người cho rằng do tác động của vật chất, có người cho rằng do tác động của môi trường sống mà làm cho bản chất lương thiện của con người thay đổi, có người cho rằng do ảnh hưởng sâu sắc của xã hội hiện đại, do tác động của phương pháp giáo dục, do hàng ngàn nguyên nhân khác nhau làm thay đổi nhân cách con người một cách nhanh chóng…v.v. Nhưng có lẽ do tôi là một con người bình thường trong xã hội nên quan điểm của tôi là rất bình thường, rất đơn giản, nguyên nhân quan trọng nhất là cơ chế điều hành quản lý giáo dục hiện nay, là bệnh thành tích, là chủ nghĩa cá nhân, là sự độc đoán chuyên quyền không chịu lắng nghe, không chịu tìm hiểu, không chịu va chạm, không chịu tập hợp ý kiến của những người có liên quan, không dám phát huy những sáng kiến, giải pháp tốt của những người khác…v.v, từ đó làm nảy sinh, phát sinh, lây nhiễm một cách nhanh chóng những thối hư, tật xấu mà dư luận bức xúc quan tâm.

Chắc có lẽ do trình độ nhận thức của những người có trình độ cao trong xã hội quá cao siêu nên nhiều người tìm đến những cái quá cao siêu mà quên đi những cái đơn giản nhất trong cuộc sống đời thường và trong giáo dục nên làm cho mọi chuyện ngày càng thêm phức tạp, càng làm càng rối, càng làm càng không hiệu quả. Ví dụ như trong giáo dục hiện nay, tại sao nạn “Bạo lực học đường” xảy ra nhiều hơn? Nhân cách của một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh ngày một đi xuống? Chất lượng giáo dục chưa được nâng cao? Tất cả đều do cơ chế quản lý giáo dục của ta hiện nay có nhiều cái không phù hợp, cụ thể như do quá đặt nặng thành tích nên người người, trường trường, sở sở, bộ bộ cứ đua nhau mà chạy để đạt được cái này, cái kia thậm chí để đánh lừa xã hội trong khi đó cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, năng lực và điều kiện học tập của học sinh chưa phù hợp. Hoặc tại sao học sinh hay mâu thuẩn, gây gỗ đánh nhau thường xuyên thậm chí nghiêm trọng nhưng chưa có giải pháp tốt nhất để giải quyết? Nếu các em vi phạm xử lý nghiêm khắc quá đối với các em hoặc để răn đe những em khác hậu quả là các em sẽ nghỉ học làm cho tỉ lệ nghỉ học tăng lên cuối cùng mất điểm thi đua, mà nếu nhiều năm không đạt ảnh hưởng lâu dài đến công việc và đời sống của giáo viên, ảnh hưởng đến nhà trường. Hay lực học của em nào đó quá yếu tìm cách nâng điểm để cho các em được lên lớp hay khi lựa chọn cán bộ quản lý phải xem thật kỹ người mình muốn chọn là ai, có nghe lời mình không, có dễ sai bảo không, có đồng minh với mình không hay có quen với chú, bác nào không? Còn nhiều lắm và những vấn đề này quá cũ rồi, ai ai cũng biết, ai ai cũng thấy rồi nhưng tại sao vẫn cứ thế mà không có nhiều chuyến biến tích cực.